21. yüzyılda futbolun, salt sınıfsal ilişkilere bakılarak analiz edilemeyeceğini ifade eden araştırmacılar, ilgilerini şirketlerin sportif faaliyetlere katılma sürecine yönlendirmişlerdir. Dünya ekonomisinde ortaya çıkan gelişmeler ve globalleşme eğilimleri sonucunda tekil ülke ekonomilerine yönelik politikaların yerini uluslararası ekonomik politikalara bıraktığına değinen uzmanlar, günümüzde şirketlerin hızlı bir şekilde futbol aktivitelerinin bir parçası olmasıyla bu durumun futbol endüstrisi içerisinde de yaygınlaşmaya başladığının altını çizmektedir. Özellikle eğlence endüstrisi ile futbol arasında organik bir bağ kurulmaya çalışılması ve futbolun, şirketlerin piyasaya arz ettiği tüketim metaları ile örtüşmesinin yolunu açmaya çalışmak yeni dönem ekonomik politikası olarak değerlendirilebilir. Küresel sermayenin egemenlik alanının hızla artmasıyla kulüplerin mülkiyeti değer kazanırken, global ekonomik-politikalarla futbolda yeni bir döneme girilmiştir. Özellikle ileri kapitalist ülkelerde başta medya devleri hızla büyük kulüplerin sahibi yada ortağı haline gelmiştir. Finansal başarılar kulüp başarılarının önüne geçmiş, kulüpler birer şirket, taraftarlar ise müşteri olarak görülmeye başlanmıştır.
Dünyaca ünlü denetim şirketi Deloitte’in, 1996/97 sezonundan beri her yıl düzenli olarak yayınladığı ve dünyanın en zengin 20 futbol kulübünü açıkladığı “Football Money League” adını verdiği rapor, şirketlerin futbol üzerinde ne denli etkili olduğunu görmek ve sermayenin futbolda başarıya ulaşmak üzerindeki hükmünü değerlendirmek açısından önemli bir kaynak olacaktır. Ayrıca kulüplerin gelir dağılımlarındaki artışa dikkat çekmek içinde önemli bir veri olan bu rapor, zenginleri daha zengin olmaya başladıklarını da gösteren bir belge niteliğindedir: 10 yıl önce en zengin kulüplerin toplam gelirleri 1,3 milyar euro iken bugün 3 milyar euro olarak belirtiliyor.
Deloitte’in hazırladığı rapora göre dünyanın en zengin kulübü Real Madrid. Son sekiz yılın en zengin kulübü Manchester United ise ikinci sırada yer alıyor. İngiliz temsilcisini Milan ve Juventus takip ediyor. Chelsea 220.8 milyon euro ile dördüncü sıradan beşinciliğe düşerken, Arsenal 171.3 milyon euro ile altıncılıktan 10'uncu sıraya geriledi.Liverpool'un Avrupa Şampiyonlar Ligi başarısı kazancını artırdı ve kulüp 181.2 milyon euro ile 10'unculuktan sekizinciliğe yükseldi. Tamamen Avrupa kulüplerinden oluşan listeye İngiltere'den sekiz, İtalya'dan beş, İspanya'dan üç ve Almanya'dan iki kulüp girmeyi başardı. Listede İskoçya ve Fransa'nın ise birer temsilcisi yer aldı.
En Zengini Real Madrid
1. Real Madrid:2004–2005 sezonunda bir önceki sezona göre gelirlerini yüzde 17 arttırarak 275,5 milyon euroya çıkartan Real Madrid, dünyanın en zengin futbol kulübü oldu. Dünyanın en zengin futbol kulübü olan Real Madrid, ticari gelirlerini bir önceki yıla göre yüzde 44 oranında arttırarak 124 milyon euroya çıkardı. Kadrosunda önemli yıldızları bulunduran kulübün Asya’da yaptığı sezon öncesi hazırlıkları ile hem Çin, Japonya ve Tayland gibi ülkelerde taraftar sayısını artırırken hem de bu ülkelerde yaptığı maçlar karşılığında gelir de elde etmiş oldu.
2. Manchester United:Amerikalı iş adamı Malcolm Glazer tarafından satın alınan Manchester United geçen yıl 12,6 milyon euroluk gelir kaybıyla 246,4 milyon euro gelir elde etti ve ikinci sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıla kadar dünyanın en zengin futbol kulübü olan Manchester United, 102,5 milyon euro ile en fazla maç günü geliri elde eden kulüp özelliğini koruyor. Dünya üzerinde 75 milyon civarında taraftara sahip olduğu öngörülen United, 69.700 seyirci sayısı ortalamasıyla Premier Lig’in en yüksek seyirci ortalaması sahip kulübü.
3.AC Milan: Milan 11,7 milyon euroluk gelir artışı 234 milyon euro toplam geliri ile geçtiğimiz sezonki yerine koruyarak üçüncü oldu. Elde ettiği toplam gelirinin yüzde 59’unu yayın gelirlerinden kazanan Milan, hem yayın gelirlerinin toplam gelirler içerisindeki payı açısından hem de elde ettiği 138 milyon euro’luk yayın geliriyle bu alanda dünyanın en zengin kulübü olmayı başardı. Hâlihazırda Sky İtalia ve Mediaset şirketleriyle anlaşması olan AC Milan’ın geçtiğimiz sezon Şampiyonlar Ligi’den elde ettiği yayın geliri 26,2 milyon euro.
4. Juventus:Dünyanın en zengin beş futbol kulübü arasında yer alan Juventus, ilginç bir özelliği ile dikkat çekiyor. İtalyan devi listede yer alan 20 kulüp içerisinde en düşük seyirci ortalamasına sahip olanı. Maçlarını ortalama 26.600 seyirciye karşı oynayan siyah beyazlılar, maç günü gelirleri yönünden de ortalamanın bayağı altında bir gelire sahip. Toplam gelirlerinin yüzde 10’unu oluşturan ve 22,8 milyon euro olan maç günü gelirleri, Juve’nin en önemli gelir kalemleri arasında yer almıyor.
5. Chelsea:Listenin en hızlı yükselen takımı Chelsea, Premier Lig’de 50 yıl sonra şampiyonluğa ulaşmasına rağmen gelirlerini ancak yüzde 2 oranında artırabildi ve 220,8 milyon euro toplam gelirle 5. sırada yer aldı. Rus işadamı Roman Abramoviç’in Chelsea’yi satın almasının ardından ekonomik anlamda önemli bir güce ulaşan takım, gelirlerinde de %62’ye varan önemli bir artış yaşadı.
6.Barcelona:6 sezon aradan sonra ilk kez dünyanın en zengin 6 futbol kulübü arasına giren Barcelona aynı zamanda listede yer alan 20 kulüp arasında en yüksek seyirci ortalamasına sahip kulüp. Katalan kulübü 66,1 milyon euro maç günü gelirine sahip. Bu, bir önceki sezona göre yüzde 32’lik bir artışı ifade ediyor. Barcelona’nın toplam gelirlerinde son iki sezonda meydana gelen artışın oranı ise yüzde 70 civarında.
7. Bayern Munich:Bayern Munich'in en büyük gelirlerinden biri Deutsche Telekom ile yaptığı forma reklamı anlaşmasından elde ettiği 17 milyon euro. Bundesliga’da elde ettiği başarıları Avrupa kupalarında son yıllarda gösteremeyen Almanya temsilcisinin gelirlerinde düşüş olmakla birlikte, stadyum gelirlerini arttırmaya yönelik çalışmaların son bir yıl içerisinde meyveleri toplanmaya başlandı.
8. Liverpool:2003–2004 sezonuna göre gelirlerini en çok artıran kulüp ise geçtiğimiz yılın Şampiyonlar Ligi Şampiyonu Liverpool. Liverpool’un toplam gelirleri bir önceki sezona göre yüzde 30 oranında artarak 139,5 milyon eurodan 181,2 milyon euroya çıktı. Liverpool toplam gelirlerini yüzde 30 artırırdı.
9. Internazionale:Geçen yıl piyangodan çıkan şampiyonluğu saymazsak Inter, 88/89 yılından beri şampiyonluğa hasret kalmasına ve Şampiyonlar ligindeki başarısızlığına rağmen Milan ve Juventus'la beraber İtalya'nın en büyük üç kulübünden biri olmaya devam ediyor.
Nike ve Pirelli'yle yaptıkları sponsorluk anlaşmaları ticari kazançlarını 35.2 milyon euroya çıkarmalarına yardımcı oldu.
10.Arsenal:Chelsea gibi listede düşüş yaşayan bir başka kulüp de Arsenal oldu. Londra kulübü geçen sezona göre 300 bin euroluk bir kayıp 171,3 milyon euro toplam gelir elde etti ve 6. sıradan 10. sıraya geriledi. Arsenal’in 60 bin kapasiteli Emirates Stadyumuna geçmesiyle beraber başta maç günü gelirleri olmak üzere toplam gelirde büyük bir artışın yaşanması bekleniyor.
 |
Bu yıl açıklanan rakamlara göre paranın liginde zirvede Real Madrid yer alıyor.
